Telif hakları meselesi uzun zamandır tartışma vesilesi olarak gündemimizi meşgul ediyor. Peki bir yazarın telif hakkı ne zaman sonlanıyor, sonlanınca neler oluyor?
Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-mail adresinizi giriniz. Bir e-posta alacaksınız ve bağlantı yoluyla yeni bir şifre oluşturacaksınız.
Telif hakkı, herhangi bir bilgi veya düşünce ürününün kullanılması ve yayılması ile ilgili hakların, yasalarla belirli kişilere verilmesidir. Kısaca, orijinal bir yapıtın, eserin kopyalanmasına veya kullanılmasına izin vermeme hakkıdır.
Telif hakkı, genellikle belirli bir süre için geçerlidir. Sembolü çember içinde bir “C” harfidir, © harfi üzerinde bulunduğu yapanın telif haklarının korunduğunu belirtir ve İngilizce “copyright” kelimesini ifade eder.
Örnek vermek gerekirse Küçük Prens adlı masalı çoğunuz duymuşsunuzdur. Masalın yazarı Antoine de Saint-Exupéry 31 Temmuz 1944 tarihinde ölmüştür.Yazarın ölüm tarihinden 70 yıl sonra telif hakkı süresi doluyor. Yazara ya da varislerine ait olan kitabın telif hakkı koruma süresi 1 Ocak 2015 tarihinde doldu. Yani artık “Küçük Prens” bir kamu malıdır ve isteyen yayınevi tarafından serbestçe basılıyor.
2015 yılından itibaren Küçük Prens yaklaşık 100 yayın evi tarafından basılmıştır. 2014 yılına kadar Küçük Prens adlı masalı tek bir yayınevi tarafından basılmaktaydı ve bu basımı yapan yayınevi bu masalım varislerine telif ücreti ödemekteydi. Taki 2015 yılına kadar (Yazarın 70. ölüm yıldönümüne kadar). Bu tarihten sonra isteyen yayınevi , hiç bir ücret ödemeden bu kitabı yayınlayabildi.
Bu telif düşmesi Türkiye de ve Batı ülkelerinde 70 yıllık sürede gerçekleşmektedir.
Benzer şekilde, Sabahattin Ali 2 Nisan 1948 tarihinde ölmüştür. Yani 70 yıllık telif hakkı süresi geçen yıl (2018) doldu. Sabahattin Ali’nin bir çok kitabı telifsiz bir şekilde yayın evleri tarafından yayınlanmaya başladı.
Sabahattin Ali kitaplarının çok fazla yayın evi tarafından yazıldığını görebiliriz.
İlerleyen yıllarda telif hakkı düşeccek olan Türk yazarlar ve yılları
Son olarak Telif hakkına tabi olanlar sadece edebiyat eserleri olarak düşünülmemelidir, herhangi bir müzik eseri de olabilir. 70 yıl dolduktan sonra eser kamunun malı olmuştur deniliyor.